# taz.de -- Türkiye reklamları: Durumun tadı kaçtı
> Almanya'da basın kuruluşları aynı anda hem basın özgürlüğü için mücadele
> edip, hem de despot Türkiye Hükümeti'nin reklamlarından ekmek yiyor.
IMG Bild: Axel Springer Yayınevi'nin panosunda Deniz Yücel'in serbest bırakılması talebi sürüyor
Geçtiğimiz hafta sonu Almanya genelinde yayınlanan Süddeutsche Zeitung
gazetesinde tam sayfalık bir ilan yayımlandı. Bu ilan, alaycı sevinç
çığlıkları eşliğinde Türkiye’deki darbenin bastırılmasını ve demokrasinin
yeninden inşasını kutluyordu.
Süddeutsche Yayınevi açısından mutlaka kârlı olan bu ilan, „Türkiye Odalar
ve Borsalar Birliği“ tarafından verilmişti. İlanın yarattığı öfke büyük
oldu. Spiegel dergisi ile Bild ve Zeit gazeteleri söz konusu ilanın
kendilerine de geldiğini, fakat yayınlamaktan kaçındıklarını belirtmekte
gecikmediler.
Söz konusu mecraların bu tür gevşek açıklamalarına rağmen bilinen şey şu:
diğer yayınevleri de bu tür imaj reklamlarından yararlanıyor. Bu hafta
içinde altı insan hakları savunucusunu – aralarında Af Örgütü'nün Türkiye
sorumlusu da var – tutuklatan bu despot ülkeyi okurlarına pazarlamaktan
çekinmiyorlar. Çok değil daha üç hafta önce, G20 Zirvesi'ne ramak kala FAZ
ve Zeit gazetelerinde tam 12 sayfalık birer „Türkiye – potansiyeli
keşfedin“ başlıklı ek yayınlanmıştı.
## „Mükemmel ticari ilişkiler“
Bu 12 sayfa Türkiye ile Almanya arasındaki mükemmel ticari ilişkileri,
yakınlığı ve ekonomik ve kültürel alandaki dostluğu vurguluyor, Türkiye'yi
bir tatil istikameti olarak övüyordu. Tamamen Türkiye’nin imajını kurtarma
amaçlı bir reklam kampanyasıydı.
Söz konusu eki yayına hazırlayan kurum, Türkiye Hükümeti tarafından da
desteklenen bir çatı kuruluş olan „Türkiye İhracatçılar Meclisi“ (TİM)
olarak geçiyor. Hazırlatan kuruluş ise Lausanne menşeili Türk firması
Global Connection – ki burada sadece şirketin muhasebe departmanının
bulunduğu belirtiliyor.
Global Connection büyük ihtimalle özel bir şirket. Medya ortakları
sayesinde yıllardır Türkiye’yi renkli, açık görüşlü ve neşe kaynağı bir
ülke olarak lanse ediyor. Almanya'nın en büyük yayıncılarından Axel
Springer Yayınevi de ortakları arasında gösterilmekte, ve bu yayınevine ait
olan Welt gazetesi ile uzun yıllardır süren ortaklığın altı çizilmekte.
Global Connection şirketinin Almanya adresi Axel Springer yayınevinin
Berlin ofisi olarak geçiyor.
Şirketin telefon numarası da Springer yayınevine çıkıyor. Aradığınızda
karşınıza kendi söylemiyle serbest bir çalışan çıkıyor. Söz konusu çalışan,
yukarıda bahsedilen 12 sayfalık ekin finans kaynağının Türkiye
bakanlıklarının olduğunu ve Welt gazetesinin yıllardır basım ve dağıtımını
üstlendiğini doğruluyor.
## Binbir Gece Masalları
Türkiye’yi tanıyan okurlar orada yıllardan beri muhalefetin ve Kürt
toplumunun sistematik bir şekilde bastırıldığını ve kriminalize edildiğini,
devlet aygıtlarının Binbir Gece Masalları'ndakine dönüştürüldüğünü
biliyorlar. Bu okurlar için Türkiye’nin bal kaymak bir ülke olduğunu yazan
ilanlar bir alaydan öte olmasa gerek.
FAZ ve Zeit gazetelerinin okurları için de bu ek gülünç olmaktan öteye
geçemiyor olmalı. Benzerini Tagesspiegel adlı gazetenin okurları, G20
zirvesi öncesi Almanya-Çin ilişkilerini yerlere göklere sığdıramayan sekiz
sayfalık bir imaj reklam ekine maruz kaldıklarında yaşamışlardı.
Saygın yayınevlerinin despotların pisliğinden para yapma derdinde olmaları
ve okurlarını Binbir Gece Masalları'nı andıran reklamları okumaya
zorlamaları herhalde bir çok kişiyi öfkelendirmiştir. Haftalık gazete
Zeit’te yer alan bu tür bir ilanın zamanlaması, Erdoğan’la yapılan büyük
bir söyleşiden bir hafta öncesinde yayınlanmış olmasından dolayı
şaşırticiydi. Anlayacağınız bu durumun tadı kaçtı.
Welt gazetesinin durumu ise başlı başına ayrı bir olay. Mart ayında Türkiye
seyahat ilavesinde Global Connection logosu göze çarpıyordu. Yalnız
Şubat’tan beri Türkiye muhabirleri Deniz Yücel Türkiye’de tecritte
tutuluyor. Gazete ve özellikle Genel Yayın Yönetmeni Deniz ile samimi bir
destek ve dayanışma içerisinde, hatta geçen günlerde Anayasa Mahkemesi’ne
başvuruda bile bulundular. Fakat aynı zamanda da Türkiye masallarından para
kazanıyorlar.
## İkiyüzlülük
Telefonda görüştüğümüz serbest çalışanın dediğine göre, Global Connection
ile ortaklığa son verilmiş. Welt redaksiyonu bu birliktelikten haberi
olmadığını söylüyor. Bu gibi ortaklıklar genelde üçüncü şirketler üzerinden
görülüyor, bu durumda misal Springer Media İmpact aslı reklam birimi.
Gerçek şu: Ek, Zeit gazetesinin siparişi üzerine Axel Springer yayınevi
tarafından basılmış.
Bir taraftan basın özgürlüğü ve demokrasi için desteğini esirgemeyen, kendi
çalışanlarının özgürlüğü için çabalayan yayınevlerinin diğer yandan
demokratik olmayan ülkelerin imaj kampanyalarından para kazanmaları
ikiyüzlülüktür. Geçtiğimiz salı ve çarşamba günü taz gazetesi, Welt Genel
Yayın Yönetmeni Ulf Poschardt’tan bir açıklama istedi. Kendisinin cevabı
„Maalesef bugün görüşme isteğinize cevap veremeyeğim“ oldu.
Buna rağmen çarşamba sabahı dakika başı türlü türlü tweet'ler atmaya vakit
bulabildi.
21 Jul 2017
## AUTOREN
DIR Silke Burmester
## TAGS
DIR taz.gazete
DIR Özgürlükler
DIR Toplum
DIR Aslı Erdoğan
DIR taz.gazete
## ARTIKEL ZUM THEMA
DIR Aslı Erdoğan darf nach Osnabrück: Die angeklagte Journalistin
2016 wurde sie festgenommen, nun darf sie doch zu einer Preisverleihung
nach Osnabrück anreisen: die türkische Journalistin und Schriftstellerin
Aslı Erdoğan.